Berkenbast wordt al eeuwenlang gebruikt zowel als knutselmateriaal als kleurstof. In het verfbad levert het een breed spectrum aan aardse tinten: warme bruintinten, zachte beigetinten, gedempte roze en zachte roodtinten. Met aluin wordt het helderder, met ijzer verdiept het naar koelere bruin- en grijstinten, en met soda (alkalisch bad) kan het neigen naar intensere roze tinten. De bast bevat aanzienlijke hoeveelheden looistoffen, waardoor het niet alleen een kleurstof is maar ook een krachtig hulpmiddel bij het voorbereiden van vezels voor kleur, vooral nuttig bij chelatie, waar looistoffen helpen dat fixeerzouten (mordants) zich effectiever binden aan cellulosevezels.

Historische noot
In Noord- en Oost-Europa was de berk een boom van het dagelijks leven: het sap werd gedronken als tonic, de bast gebruikt voor schrijven, dakbedekking en aanmaakhout. Volksververs maakten gebruik van de overvloedige bast voor garens en stoffen, vaak in fermentatievaten die diepe, duurzame tinten opleverden. In Scandinavische en Baltische tradities bleef berkenbast een betrouwbare huishoudkleurstof tot ver in de 19e eeuw.

Bron
Onze berkenbast is een nevenproduct van hernieuwbare bossen aangeplant voor de meubelindustrie.

Actieve kleurende verbindingen Looistoffen, triterpenen en betuline-derivaten.

CI-kleurnaam
Dichtstbijzijnde familie: CI Natural Brown 7 / CI Natural Red 24 (berkenbast is niet formeel geïndexeerd, maar valt samen met deze kleurengroepen).

Aanbevelingen voor tinten

• Zonder mordant → warme beigetinten en zachte bruintinten
• Aluin → helderdere roze en lichtrode tinten
• Ijzer (ijzersulfaat) → koelere bruin- en grijstinten, diepere tonen
• Soda (alkalisch bad) → neigt naar intensere roze tinten
• Uitstekend als een looistofbron voor chelatie vóór andere kleurstoffen, vooral bij het werken met cellulose.