Ik kende maar één soort rabarber; de zure, dieprode compote waarmee mijn Engelse tante ons liet kennismaken. Geserveerd met gestremde room of in een bakvorm met heerlijke kruimels bovenop. De pittige, zure smaak die je mond laat samentrekken wordt gecompenseerd met veel suiker. In Israel kon ik het een tijdlang vinden, jaren geleden bij een supermarktketen, maar dat werd stopgezet.
Pas toen ik stoffen begon te verven leerde ik dat het de wortel was die gebruikt kon worden voor een heel mooie kleurstof op alle soorten textiel. En het was pas toen ik op zoek ging naar Rhubarb Root om te importeren als onderdeel van mijn collectie natuurlijke kleurstoffen, dat ik begreep dat er heel veel variëteiten rabarber zijn, sommige met de meest betoverende namen zoals Glaskins' Perpetual and Riverside Giant.
Het blijkt dat de kleurstof vooral voorkomt in de meer sierlijke rabarbervariëteiten die in India, Tibet en Nepal groeien, genoemd Reum Emodi. Het staat bekend om zijn Ayurvedische medicinale eigenschappen; Reum Emodi-bladeren zijn een mild laxeermiddel, samentrekkend, tonicum, laxatief, stomachicum. Gepoederde rizomen zouden over zweren worden gestrooid voor snelle genezing. Er wordt ook gezegd dat het een krachtig ontstekingsremmend middel is*.

De kleurstof die geproduceerd wordt uit de gedroogde en gemalen wortels is zowel een mordant als een kleurstof. Het bevat oxalic acid dat giftig is en niet ingenomen mag worden.

Himalayan Rhubarb Powder
Oxalzuur is giftig vanwege zijn zuurgraad (my Rhubarb Roots turn our rather alkaline water with a ph of 8, into a very acid 4), en vanwege zijn chelaterende eigenschappen, wat betekent dat het ijzer, lood of koper in het bloed bindt.
Eng? Nee, eet het gewoon niet en kook kleurbaden in een goed geventileerde, open ruimte en adem de dampen niet in. De kleuren zijn het meer dan waard.
Rabarberwortels geven een breed scala aan kleuren door de zuurgraad te veranderen na of tijdens het verven. Ik heb wat stalen gemaakt om de resultaten te laten zien. Een zure nabehandeling verschuift de kleuren naar geel. Een beetje soda ash creëert prachtige oranje tot baksteenrode tonen. De kleurstof is zeer lichtvast!
Het maken van het kleurbad
Dit is eenvoudig; meet de kleurstof volgens WOF; 2-6% WOF van het rabarberextract of 20% WOF voor gewone poedervormige wortels. Verwarm langzaam in een niet-reactieve pan die al de vezels gemakkelijk kan bevatten, en kook ongeveer 30 minuten tot een uur om alle kleurstof te extraheren. Laat afkoelen en verwarm opnieuw met eiwitvezels tot 45 degrees celsius en houd dit 90 minuten vast, zachtjes en regelmatig roerend om de kleur gelijkmatig te verdelen.
Je kunt Rhubarb Root gebruiken voor mijn Low Impact Method maar zorg dat je handschoenen draagt. Restjes kunnen worden gerecycled in een regulier kleurbad of voeg gewoon beetje bij beetje water toe voor nieuwe pasta.
Dit is Rhabarb rechtstreeks uit het verfbad, geen mordant en geen modifier;

Dit is dezelfde partij maar uitgespoeld in water met het sap van een halve citroen als zure modifier; veel meer gele tonen

En last but not least; de alkalische modifier.

Stel je voor wat dit zal doen als een onderverf voor indigo?

Een beetje rabarber verft veel textiel, wat het een zeer kosteneffectieve kleurstof maakt. Eén bad kan gemakkelijk drie partijen verven. 2-6% WOF van het rabarberextract of 20% WOF voor gewone poedervormige wortels is voldoende.
Het heeft geen mordant nodig maar voor extra tinten kun je gebruiken;
Alum mordant bij 15% WOF voor eiwitvezels.
Cellulose-mordant met tanine bij 5% WOF en daarna alum bij 15%, of aluminiumacetaat bij 8%.
*(Disclaimer: Gebruik nooit zelfmedicatie en raadpleeg altijd een arts)
Rhubarb dye samples with modifiers.
0 reacties